2000'de tüm dünya, Komsomolskoye köyü yakınlarındaki silahlı çatışmaya tanık oldu. Çeçen militanların mevzileri, TOS-1 Buratino saldırısına maruz kaldı. Sistemin güçlü etkisi şimdi Rusya sınırları ötesinde de iyi bilinmekte.

General Gennadiy Troşev, "Kaydedeyim ki, TOS Buratino'nun ateş gücü operasyona iyi bir destek sağladı. Sistemin yüksek hassasiyeti ve büyük verimliliği, diğer silahların etkisiz olduğu yerde sonuç elde etme fırsatını verdi" diye yazmıştı.

1988-1989 kışında, 2 adet TOS-1 Buratino sistemi Afganistan'daki çatışmalarda kullanılmıştır. Tayfun adını alan operasyon, Güney Salanga'nın Çarikar vadisinde düzenlenmişti. Taktik, sistemin ani saldırıda kullanılan sistemin hemen üsse gönderilmesini öngörüyordu.

Bu operasyon sayesinde TOS-1 sisteminin nasıl kullanılması gerektiği anlaşılmıştır. Buratino, kendini düzlük ve dağlık bölgelerde eşsiz ve etkili bir silah olarak göstermiştir. Yüksek hassasiyeti ve inanılmaz ateş gücü, daha önce topçu sistemlerinin ulaşamadığı iyi tahkim edilmiş mevzileri yok etme fırsatını verdi.

TOS-1A sistemi, savaş etkinliği açısından bugün tüm yerel ve yabancı muadillerden üstün. Yüksek hassasiyeti ve otomatik ateşleme açısı ayarı sayesinde, birden fazla örtüşen termal darbeyle hedefi "sarma" yeteneğine sahip.

Savaş aracı, her hava koşulunda ve günün her saatinde ateş edebiliyor. Sahip olduğu tank şasisi, taktik manevra ve mürettebat için zırhlı koruma sağlamakta. Çatışma koşullarında, araç tek başına hızlı bir biçimde uygun pozisyon bularak mürettebat araçtan ayrılmadan 90 saniye içinde ateş açma ve ardından 50 saniye içinde ateş altından çıkma yeteneğine sahip.

"Termobarik sistemin yaylım ateşi sekiz şehir mahallesini yakıp kül edebilir, hedef bölgesinde bulunan herkes için Dünya'yı cehenneme çevirebilir. Arazi imha sistemleri söz konusu olduğunda, TOS-1A'dan daha korkunç bir silah bulmak çok zor"

Popular Mechanics

Güdümsüz füzeler, yaylım ateşi sistemlerinde, seyyar fırlatma rampalarında ve hava araçlarında kullanılmakta. Bu tip mühimat, güdüm sistemine sahip değil, genelre kiriş veya boru sayesinde fırlatma açısı belirlenerek, bazen de motorun çalışma süresi ayarlanarak fırlatılmakta.

Füze, balistik yörünge izleyerek hedefe doğru uçmakta. Güdümsüz füzelerin başlığı özel termobarik karışım içermekte. Çalışma prensibi şöyle: tapa tetiklendiğinde, merkezdeki paralama hakkı uç kısmındaki tabakayı yok ederek termobarik karışımı yer yüzeyi üzerindeki hava tabakasına serpiştiriyor. Eş zamanlı olarak karışım ateşleniyor ve büyük patlama meydana geliyor. "Yanma-patlama" süreci, hedefi vuran güçlü şok dalgasını yaratıyor.

Termobarik silah, halihazırda çeşitli ülkelerin elinde mevcut olanlar arasında en güçlü silahlardan biri. Nükleer silahla kıyaslanabilir, tek farkı çevreyi kirletmemesi.

Bu yapıdaki bombalar, daha önce geliştirilen bir dizi küçük nükleer silahın yerini alacak yetenekte. Medya tarafından yanlış şekilde 'vakum bombası' olarak adlandırılan termobarik silahın çalışma prensibi, yanıcı maddenin sprey biçiminde püskürtülmesi ve ardından gaz buludunun patlatılmasına dayanıyor. Termobarik mühimmatın oluşturduğu şok dalgası, patlatılan karışımın büyük hacmi sayesinde, sıradan patlatıcıya göre daha belirgin negatif yarım dalga basıncına sahip. Dalganın kendisi ise daha uzun mesafe boyunca yıkıcı etki sürdürmekte.

Termobarik silahlarda yakıt olarak etilen ve propilen oksitler, propin ve metil asetilen, bütil ve propilnitrit gibi maddeler kullanılmakta. Bu maddelerin patlama gücü o kadar büyük ki, 100 metre yarıçapta en güçlü tahkimat ve yapılar bile dayanamaz.

Termobarik silahın geçmişi Ortaçağlara dayanıyor. İnsanlar, gazların mevcut olduğu mekanda patlamanın çok daha güçlü çıktığını tespit etmişti. Bu anlamda en tehlikeli yapılar, şeker ve un fabrikalarıdır. Kömür tozu da aynı derece tehlikeli.

Rusya, 2007’de 44 ton TNT gücüne sahip termobarik silah denemesi yaptığını duyurmuştu. Medya, Rus termobarik silaha ‘tüm bombaların babası’ adını koymuştu, zira ABD’liler benzer silaha ‘tüm bombaların anası’ adını vermişlerdi. Ancak ABD’nin şu anda bu silaha sahip olduğu tek bir video ile teyit edilmiştir.