W 2000 roku świat obleciały kadry z działań bojowych w rejonie wsi Komsomolsk. Pozycje czeczeńskich bojowników zostały poddane potężnemu ogniowemu atakowi TOS-1 „Buratino” - o „ogniowym” efekcie jego użycia stało się głośno daleko poza granicami Rosji.

«Zauważę, że ogniowa potęga TOS „Buratino” stała się dobrą pomocą w prowadzeniu operacji. Wysoka precyzja i duża efektywność strzału tego systemu pozwoliły osiągnąć rezultaty tam, gdzie inne bronie okazały się bezsilne» - pisał o tej bitwie generał Giennadij Troszew.

Do tej chwili «Buratino» już od 10 lat był na służbie w naszej armii. Zimą 1988-1989 roku dwa zestawy TOS-1 «Buratino» uczestniczyły w działaniach bojowych w Afganistanie. Operacja «Tajfun» została przeprowadzona w Dolinie Panczsziru i na Południowym Salangu, taktyka wykorzystania polegała na gwałtownym ognistym porażeniu przeciwnika, szybkim wycofaniu pojazdów wojskowych spod możliwego ostrzału odwetowego i wycofania się do punktów stałego rozmieszczenia wojsk radzieckich.

To właśnie wtedy stało się jasne, jak najlepiej wykorzystać zalety bojowe TOS-1. «Buratino» dał się poznać jako skuteczna broń, która nie ma analogów do zastosowania w warunkach równinnych i górskich. Jego wysoka precyzja i niewiarygodna siła ognia pozwoliły zniszczyć dobrze ufortyfikowane pozycje, które wcześniej nie były dostępne dla artylerii.

Pod względem skuteczności bojowej system TOS-1A obecnie przewyższa krajowe i zagraniczne analogi. Dzięki wysokiej dokładności obliczeń i zautomatyzowanemu opracowaniu kątów strzału, on szczelnie „pokrywa” cel wielokrotnymi, nakładających się na siebie szturmowymi i termicznymi impulsami.

Maszyna bojowa może strzelać w każdych warunkach pogodowych, o każdej porze dnia. Z kolei czołgowe podwozie zapewnia mobilność taktyczną i pancerną ochronę załogi. W warunkach bezpośredniej walki pojedyncza maszyna bojowa może szybko przejść do najlepszej pozycji ogniowej, wykonać w ciągu 90 sekund salwę bez wychodzenia załogi, a następnie opuścić strefę ostrzału w czasie do 50 sekund.

Wszystkie obecnie istniejące systemy wieloprowadnicowego ognia zostały zaprojektowane do stosowania w składzie podjednostki drugiego eszelonu. Nie mogą być stosowane do walki w bezpośrednim kontakcie z wrogiem ze względu na ich podatność. Tylko bojowa maszyna (BM-1) TOS-1A, która posiada pancerz na poziomie czołgu i minimalny zasięg strzału 600 metrów, może wykonywać zadania bojowe na pierwszej linii obrony w bardzo krótkim okresie czasu. Przy tym ona jest praktycznie niepokonana.

«Pełna salwa miotacza ognia może spalić osiem kwartałów miejskich, tworząc piekło na ziemi dla wszystkich tych, którzy znajdą się w strefie rażenia. Jeśli chodzi o naziemne systemy rażenia, trudno jest znaleźć coś straszniejszego od TOS-1A»

Popular Mechanics

Niekierowane rakiety są stosowane w systemach ognia salwami, przenośnych wyrzutniach i uzbrojonych samolotach (niekierowany lotniczy pocisk rakietowy). Pociski tego typu nie posiadają systemu kontroli lotu pocisku, a celowanie odbywa się poprzez zadanie początkowego kąta wystrzału, zwykle za pomocą belki prowadzącej lub rury, a czasami przy ustawiania czasu pracy silnika.

Pocisk leci w cel po balistycznej trajektorii. Głowica NURS wyposażona jest w specjalną mieszaninę termobaryczną. Zasada działania jest następująca: pierwszy zapalnik powoduje rozerwanie skorupy bomby i rozpylenie mieszaniny termobarycznej w przyziemnej warstwie powietrza. Po krótkim czasie drugi zapalnik powoduje zapalenie się mieszaniny i następuje wybuch.

Broń paliwowo-powietrzna jest jedną z najpotężniejszych ze wszystkich obecnych na uzbrojeniu różnych krajów. W swej istocie może być ona w pewien sposób porównywalna z bronią jądrową, ale jej użycie nie powoduje skażenia środowiska.

Bomby o takiej strukturze są w stanie zastąpić cały szereg opracowanych wcześniej jądrowych środków rażenia małej mocy. Zasada działania bomby termobarycznej, którą niektóre media mylnie nazywają „bombą próżniową, opiera się na rozpyleniu substancji palnych w postaci aerozolu i następnym wysadzeniu chmury gazu. Przy tym fala uderzeniowa amunicji termobarycznej, ze względu na dużą objętość wysadzanej w powietrze mieszaniny, ma większe ciśnienie niż konwencjonalne materiały wybuchowe, a sama fala utrzymuje szkodliwy wpływ na duże odległości.

Paliwem do broni termobarycznej mogą być takie substancje, jak tlenek etylenu i propylenu, a także propano- i dimetyloacetylen, azotyn butylu i propylu. Moc fali uderzeniowej tych substancji jest tak duża, że w promieniu 100 metrów od epicentrum wybuchu nie przetrwają żadne, nawet silnie umocnione budowle i konstrukcje.

Historia wynalezienia bomby paliwowo-powietrznej sięga średniowiecza, kiedy ludzie zaczęli dostrzegać, że wybuch w pomieszczeniach, w których w powietrzu są obecne gazy, jest znacznie silniejszy niż inne. Jednymi z najbardziej niebezpiecznych pod tym względem są fabryki cukru i młyny, nie mniej niebezpieczny jest pył węglowy.

O próbie eksperymentalnej objętościowej bomby o mocy do 44 ton trotylu Rosja poinformowała w 2007 roku. Wtedy w krajowych mediach bomba paliwowo-powietrzna została nazywana „ojcem wszystkich bomb” poprzez analogię z nazwą „matka wszystkich bomb”, jaką swoją doświadczalną broń o analogicznym charakterze ochrzcili amerykańscy projektanci. Jednak obecnie istnienie takiego ładunku w arsenale Stanów Zjednoczonych zostało potwierdzone jedynie na jednym filmie.