'Gerçek bir cehennem'

Vietnam, ABD'nin kimyasal saldırıları yüzünden neler yaşadı?
Yazar: Andrey Veselov
1960'larda Ranch Hand Operasyonu'nu yürüten ABD Silahlı Kuvvetleri, Güney Vietnam topraklarının yüzde 10'unu dioksinle zehirledi. Bu, kimyasal silahların tarihteki en büyük ölçekli kullanımı. Sputnik, dioksin bombardımanına maruz kalan Vietnamlıları anlatıyor.
'ABD, 'Agent Orange' isimli kimyasal maddenin kullanılmasının
sonuçları hakkında yalan söyledi'
Bu savaşta, 'mutajen dioksin' içeren ve 'Agent Orange' olarak adlandırılan kitle imha silahı, ABD'nin kullandığı en tehlikeli silahların başında geliyordu. Silah turuncu varillerde taşındığı için bu isimle anılıyor. Bu silahın üreticisi, ABD Savunma Bakanlığı'nın da yüklenici firmalarından biri olan Monsanta bugün de, GDO'lu ürünler için tohum tedarik eden başlıca şirketlerden biri.

'Agent Orange' ile Güney Vietnam'ın ormanları yakılarak, partizanların saklanacakları yerlerin imha edilmesi amaçlanmıştı.
Bir ABD uçağı, Güney Vietnam üzerine 'Agent Orange' maddesi bırakıyor. Yıl 1966 // AP Photo, Department of Defense
ABD'liler on yıl boyunca, uçaklardan 80 milyon litre 'Agent Orange' yayarak toprak ve nehirleri zehirlediler.
Dioksinin insan sağlığı üzerindeki etkisi nedir?
Dioksin, metabolik bozukluklara neden olur, kansere yol açar, bağışıklık sistemini bastırır ve bozar, 'kimyasal AIDS' denilen duruma yol açar, kalıtım üzerinde korkunç etkileri bulunur.

Kimyasal saldırılara maruz kalan Vietnamlıların çocukları, gözleri, burnu veya uzuvları olmayan, deforme kafatasları ile doğdular. Bunların hiçbiri olmasa, çocuklara 'en iyi ihtimalle' zeka geriliği tanısı koyulurdu.
"ABD'liler en başından beri sonuçları biliyorlardı, ancak sürekli 'Agent Orange'ın insanlar için tehlikeli olmadığını, sadece ormanları yok ettiğini belirterek yalan söylediler."
— Hanoi'de bulunan 'Agent Orange' / Dioksin Mağdurları Derneği Başkanı Emekli General Nguyen Van Rin.
Engelli nesil
Nguyen Dan Chi orduda görev yapan genç bir subaydı. ABD'lilerle yapılan savaşlara katıldı.
Dan Chi, kendi payına düşen dioksin dozunu cephede değil, kendi köyüne döndüğünde aldı.
"Birkaç hafta boyunca kendimde değildim. Deri, yaralar, irin, bir tür mukusla kaplandı. Her yerimden kanlar akıyordu. Savaşta yara almamıştım. Kendi evimde zehirlenmiştim."

Nguyen Dan Chi
Dan Chi'nin ilk çocuğu, hayatta kalmasına izin vermeyen bir mutasyon sonucu doğarken öldü. İkinci çocuğuysa fiziksel olarak ciddi bir deformasyonla doğdu ve o da bir yıl yaşayamadan öldü.
Üçüncü oğlu, Tuan, şimdi 40 yaşının üzerinde, ama o da yürüyüp konuşamıyor. Zamanının çoğunu anne ve babasına ait yatağın yanındaki şiltede uzanarak geçiriyor. Kendi başına yemek bile yiyemiyor.

Dördüncü çocuk da hayatta kaldı. Kui bir yetişkin, ancak zihinsel gelişimi, okul öncesi düzeyinde. Bir dakikadan fazla bir şeye konsantre olamıyor, köy çevresinde amaçsızca dolaşıyor.



'Agent Orange' kurbanları Dan Chi ve Thi Nguyen'in oğlu Nguyen Van Tuan.
// Sputnik, Andrey Veselov
Dan Chi ve Thi Nguyen // Sputnik, Andrey Veselov
Pham Thi Hang'in dört çocuğu var ve dördü de mutasyon taşıyarak olarak doğmuş.

Thi Hang Binh'in kocası tarlada çalışırken dioksin ile zehirlendi. Komşularının anlattığına göre, üçüncü çocuğu da mutasyon taşıyarak doğunca, birkaç kez intihar girişiminde bulunuyor, işinden ayrılıyor ve daha önce çok sakin biri olmasına rağmen karısına şiddet uygulamaya başlıyor.


Nguyen çiftinin üç oğlu da en büyük çocukları gibi, yürüyemiyor ve konuşamıyorlar. Bütün gün tek bir noktaya bakarak tuhaf sesler çıkarıyorlar.
Pham Thi Hang // Sputnik, Andrey Veselov
Dördüncü çocuk olan kızları Zung da mutasyon taşıyor, fakat okuma ve yazmayı öğrenerek okulu bitirmiş. Pazarda satıcı olarak çalışmış.
Çok erken ölmesine rağmen, Phuong ve Vui adlarını verdiği biri kız biri erkek olmak üzere iki çocuk doğurdu. Her iki kardeş de oldukça sağlıklılar.
Pham Phuong ve Pham Vui, Pham Thi Hang'ın torunları. // Sputnik, Andrey Vesselov
'Bizler onlar için ikinci sınıf insanlarız'
Başkan Nguyen Van Rin, Hanoi'deki 'Agent Orange' / Dioksin Mağdurları Derneği'nin bürosundaki istatistik tutanaklarını masaya koyuyor.
"Bu zehirden üç milyon Vietnamlı etkilendi! Bugün bir milyon insan engelli. Sizin de bildiğiniz gibi, uluslararası örgütler bunu henüz bir savaş suçu ya da insanlığa karşı işlenmiş bir suç olarak kabul etmiş değil."
"Dioksin'den etkilenen ABD gazileriyle temas halindeyiz. Mahkeme, onlara tazminat ödenmesine hükmetti. Yani, suç işlendiği gerçeği yasal olarak tanınmış ve kanıtlanmıştır! Fakat ABD mahkemesi Vietnamlılara tazminat ödenmesini reddetti: Biz onlar için ikinci sınıf insanlarız."
— 'Agent Orange' / Dioksin Mağdurları Derneği Başkanı Nguyen Van Rin.
ABD askerleri ile bu askerler tarafından yakılan Vietnam köylerinden birinin kadın sakini.
Güney Vietnam'da savaş (şimdi Vietnam Sosyalist Cumhuriyeti). // Sputnik
Made on
Tilda