'Yıldız Savaşları'ndan Luke Skywalker'in Tunus'taki evi: Matmata yer altı şehri
SPUTNİK
Dünyanın dört bir yanından 'Yıldız Savaşları' (Star Wars) filmi hayranlarının Tunus'un güneydoğusundaki Matmata şehrine akın etmesi hiç de tesadüf değil:
Matmata'daki bazı mekanlarda, serinin Yeni Bir Umut isimli 4. bölümünün çekimleri yapılmış, şehirdeki bir ev ise hikayenin baş karakterlerinden olan Luke Skywalker'in evi olarak kullanılmıştı. Günümüzde bu binada bir otel bulunuyor.
Matmata'nın büyük şehirlerden uzakta yer alması ve bazı altyapı sorunlarının olmasına rağmen buradaki hayat eskisi gibi devam ediyor. Sputnik, sizleri Tunus'un bu gizemli yer altı şehrindeki evleri ziyaret etmeye davet ediyor.
Sevinç ve mutluluk diyarı
Sputnik'e konuşan Matmata sakinlerinden Osman Latrash, şehirdeki geleneksel evlerin tamamen yer altında bulunduğunu anlattı. Evin bulunduğu mekanın ortasında iç avlu olarak kullanılan derin kuyu şeklinde bir çukur yer alıyor.
Avlu etrafındaysa oda işlevi gören, toprak kazılarak oluşturulan mağaralar bulunuyor. Her odasına iç avludan ulaşılan iki katlı, çok odalı evler görmek de mümkün. Tüm evler balta ile kürekle inşa edildi.
'Yıldız Savaşları' filmi çekimlerinin yapıldığı Tunus'taki çöl bölgesi
Latrash, 'Sakinlerin küçük bir kısmı, modern, betondan apartmanların bulunduğu yeni bölgeye taşındı. Ama sakinlerin çoğu yine de gayet konforlu olan annebaba evlerinde yaşıyor' ifadelerini kullandı.
Latrash'ın sözlerine göre, Matmata'da yaşayanların birçoğu turizmle uğraşmalarının yanı sıra zeytincilik ve hayvancılıkla da uğraşıyor.
Matmata'da, buraya, filmdeki Tatooine gezegeninin evlerini görmeye gelen 'Yıldız Savaşları' hayranları için yemek yerlerinden otel ve hediyelik eşya dükkanlarına kadar tüm gereken altyapı oluşturulmuş durumda.
Matmata tarihiyle ilgilenen yazar Susanna Taib al Ajmi, Sputnik'e yaptığı açıklamada, şehrin, evlerini düşmanlara karşı yer altında saklayan Berberiler tarafından kurulduğunu anlattı.
Berberilerin şehirlerine verdiği Athwab ismi, Berberice 'sevinç ve mutluluk diyarı' anlamına geliyor.
Matmata'nın ilk yerleşimcilerinin evlerini 5. yüzyılda kurdukları biliniyor.
Günümüzde de yer altı evlerinin çok daha ferah olması, ayrıca kışın sıcaklığı, yazın ise serinliğini koruması nedeniyle yerli sakinler betondan apartmanlara taşınmak istemiyor.
Gelenekler
Matmata sakinleri için en önemli bayram, düğün kutlamalarıdır. Geleneklere göre, en uygun evlenme çağı erkekler için 20 yaş, kadınlar için 17 yaş olarak kabul edilir. Eski dönemde erkeğin 3-4 karısı olmasına izin verilirdi, ancak günümüz Tunus kanunları bu geleneklere karşı çıkıyor.
Düğün kutlamaları ise 3 gün sürüyor. Düğün öncesinde gelin arkadaşlarıyla birlikte hamama gider. Gelenek gereğince, yıkanmasının ardından en yakın akrabaları hariç hiç kimse gelini görmemeli. Bu nedenle gelin uzun bir örtüye sarınarak evine döner.
Genel olarak Matmata sakinleri geleneksel kıyafetler giyerler, bu da şehre akın eden turistlerin çok hoşuna gidiyor. Matmatalılar çok misafirperver, her evin kapısı konuklara daima açık.
1967 yılına kadar Matmata adı pek bilinmiyordu. Ta ki bölgeyi saran ve 22 gün süren şiddetli sağanak nedeniyle birçok ev sular altında kalana, kil kısımları ise yıkılmaya başlayana kadar. Şehir sakinlerinin bölge yetkililerine yardım için başvurması üzerine Matmata'da yer üstü konutlar inşa edildi. Buna rağmen Matmata'da yaşayanların çoğu restore edilmiş yer altı evlerinde yaşamaya devam ediyor. Sadece bazıları yeni yer üstü evlere taşınmış durumda.
