Türk inanışında ejderha
Ejderha dendiğinde akıllara çoğunlukla Çin medeniyeti geliyor. Ancak ejderhalar bütün dünyada Çin kültür ve sanatına ait kabul edilse de Türk inanışında da büyük yer tutmuş, gök ve yer-su ruhlarına bağlı olarak geniş bir alan bulmuştur.
Türklerde özellikle erken dönemlerde refah, güç ve kuvvet simgesi olarak kabul edilmiş bu efsanevi yaratık, Batı Asya kültürleriyle birleşince bu anlamları zayıflamış ve daha çok alt edilen kötülüğün simgesi olmuştur.
Yani zamanla karakterin bereket ve güç sembolü olmaktan çıkıp, kötülüğün alt edilmesine dair bir sembole dönüşmüştür.
Yani zamanla karakterin bereket ve güç sembolü olmaktan çıkıp, kötülüğün alt edilmesine dair bir sembole dönüşmüştür.
Çinlilerin tuttuğu kaynaklara baktığımızda gök ve yer ibadetlerinden bahsedilirken Hunların bir ejder festivali düzenlediğinden söz edilir. Huiung-nuların (yani Hunların) başkentlerinin merkezlerinin ejder şehri olarak anılışı da Türk toplumunda ejderha mitinin varlığını doğrular yönde.
Türk mitolojisine göre, biri yer, biri gök ejderi olmak üzere iki tip ejderin var olduğu söyleniyor. Yer altında bulunan yer ejderi bahar gündönümünde (Nevruz) yerin altından çıkıp pullar ve boynuzlarla gökyüzüne yükseliyor, bulutların arasına karışıyordu. Böylece yağmur yağmasına katkıda bulunuyordu.
Türk mitolojisine göre, biri yer, biri gök ejderi olmak üzere iki tip ejderin var olduğu söyleniyor. Yer altında bulunan yer ejderi bahar gündönümünde (Nevruz) yerin altından çıkıp pullar ve boynuzlarla gökyüzüne yükseliyor, bulutların arasına karışıyordu. Böylece yağmur yağmasına katkıda bulunuyordu.
Geleneksel bir Özbek ejder oyuncağı
Aynı zamanda herkesin bildiği gibi 12 hayvanlı Türk takviminde de yıl simgelerinden birisi ejderhadır. Ejderha yılının temel özelliği değişimin yaşanacağı yıllar olarak görülmesidir.
Özellikle Uygur Türkleri'nde ejderha sıkça görülür. Binlerce yıl önce ejderhaların gök çarkını çevirdikleri, yani dünyanın dönüşüne hükmettikleri varsayılıyordu. Hatta evren kelimesi de buradan gelmektedir. Yani evirmekten türemiştir evren kelimesi. Aynı zamanda Uygur mitolojisinde yarı ejderha yarı insan şeklinde tinler vardır. Bunlara ejderhanlar denilir. Belki de ejder ismi ejderhan'dan türeyerek, günümüzde ejderha haline gelmiştir.
Eski Türkçe yazıların bulunduğu bir anıt mezar (Tuva Cumhuriyeti, Rusya)
Ortaçağ Türk bulgularında ise genellikle din ve tasavvufi öğeler kullanılırken, insanları yolundan saptıran şeylerin betimlemesinde ejderha motifi sıkça görülür.
Kazan'ın sembolü-Kul Şerif camii önünde Zilant ejderi
