SPUTNIK Polska
Agresja NATO przeciwko Jugosławii
Naloty sił NATO na Jugosławię rozpoczęły się 24 marca i zakończyły 10 czerwca 1999 roku.

Według różnych danych przez cały okres trwania operacji zginęło do 2500 mieszkańców Jugosławii.

Za oficjalny powód rozpoczęcia operacji posłużyła obrona albańskiej ludności Kosowa przed czystkami etnicznymi i „katastrofą humanitarną".

W taki sposób Zachód zareagował na operację likwidacji uznawanej w Serbii za terrorystyczną „Wyzwoleńczej Armii Kosowa", która do lata 1998 roku zajęła prawie 40% terytorium regionu i z pomocą przemocy walczyła przeciwko „serbskim okupantom".

© AP / Santiago Lyon
Bojownicy „Wyzwoleńczej Armii Kosowa"
© AP


Agresja NATO na Jugosławię trwała od 24 marca do 10 czerwca 1999 roku i była drugą po nalotach na Republikę Serbską w 1995 roku operacją Sojuszu poza jej granicami.

Sojusz zapewniał, że podstawowym celem nalotów są obiekty wojskowe. Jednak w wyniku bombardowań zniszczono 25000 obiektów mieszkalnych, uszkodzono 470 kilometrów autostrad i 595 kilometrów dróg kolejowych, zniszczono 38 mostów.
Straty poniosło 14 lotnisk, prawie 40 szpitali i przychodni, prawie 100 szkół i przedszkoli, 176 pomników kultury.

Według serbskich ocen 38% obiektów, które padły ofiarą bombardowań, były obiektami o przeznaczeniu cywilnym.
Straty
Uszczerbek
Belgrad ocenia straty na 30-100 miliardów dolarów.
Ofiary
Liczba ofiar jest jak dotąd nieznana. Według ocen Belgradu od 1200 do 2500 zabitych i około 6000 rannych.
Naloty
2300 nalotów na 995 obiektów na całym terytorium kraju. Na Jugosławię spadło około 420 tysięcy pocisków, w tym także z zawartością zubożonego uranu.
Siły NATO bombardują Jugosławię, 1999 rok


Do rangi symbolu cierpień narodu serbskiego została wyniesiona trzyletnia Milica Rakić. Do mieszkania, w którym żyła razem z rodzicami, wpadł fragment natowskiego pocisku. Dziewczynki nie udało się uratować.

Śmierć cywilów w rezultacie bombardowań NATO sekretarz generalny tej organizacji Jamie Shea nazwał „przypadkowymi stratami ubocznymi".

Najbardziej znane przypadki zabójstw cywilów:
1
Naloty na kolumny albańskich uchodźców niedaleko Djakowicy i Prizren.
Ponad 160 ofiar
2
Nalot na autobus niedaleko Luzane (na północ od Prisztin).
46 ofiar
3
Nalot na budynek telewizji państwowej PTC w Belgradzie.
16 ofiar
4
Nalot na serbski pociąg pasażerski w wąwozie Grdelica.
14 ofiar
Naloty na kolumny albańskich uchodźców niedaleko Djakowicy i Prizren
Nalot na autobus niedaleko Luzane
Ostatnie sekundy telewizji PTC
Nalot na serbski pociąg pasażerski w wąwozie Grdelica
Obywatele Jugosławii podczas bombardowań 1999 roku

© AFP 2018 / Sven Nackstrand
Choć siły NATO wielokrotnie przewyższały Siły Zbrojne Jugosławii, państwu udało się dać zdecydowany odpór zarówno w powietrzu, jak i na lądzie.

Sojusz nie zaryzykował operacji lądowej, ale jak twierdzi strona serbska, brał pośredni udział w obydwu bitwach, które zakończyły się dla niego niepowodzeniem.
Bitwa o posterunek straży granicznej w Koszare
Tutaj nieliczna grupa jugosłowiańskich wojskowych przez dwa miesiące stawiała opór próbom przedostania się na terytorium Kosowa podejmowanym przez terrorystów UÇK przy pomocy albańskiej armii i sił NATO.
Bitwa o Paštrik
Rozpoczęta przez UÇK, siły Albanii i NATO w celu zniszczenia oddziałów granicznych sił zbrojnych Jugosławii i zapewnienia „korytarza" na wypadek operacji lądowej NATO.

Choć NATO planowało, że interwencja zakończy się szybką klęską jugosłowiańskiej armii, naloty się przeciągnęły.

W wyniku negocjacji osiągnięto porozumienie w sprawie wycofania z Kosowa serbskiej policji i armii oraz rozmieszczenia tu międzynarodowych sił pokojowych (misja KFOR).

Rozmowy w Kumanowie (Macedonia)
© AP

KFOR

© Sputnik/Ilja Pitalew

Jednocześnie KFOR wzięła na siebie obowiązek zajęcia się procesem rozbrojenia albańskich terrorystów z UÇK, a przyjęta przez RB ONZ rezolucja Nr 1244 przewidywała utrzymanie Kosowa w składzie Jugosławii.
Epilog
Pomimo wyrażonej „demilitaryzacji" terrorystów z UÇK, Kosowo sformowało własny korpus obronny, następnie siły bezpieczeństwa, a w 2018 roku także armię.

© Sputnik
Pomimo wyrażonej w rezolucji RB ONZ 1244 integralności terytorialnej Jugosławii, w 2008 roku Kosowo przy wsparciu szeregu członków wspólnoty międzynarodowej w jednostronnym trybie ogłosiło niezależność.

© Sputnik
Po przybyciu do Kosowa międzynarodowych sił, region opuściło ponad 200 000 Serbów i innych mieszkańców nie będących Albańczykami.

Teraz Serbowie zamieszkują tylko na północy Kosowa i w niedużych enklawach.
Made on
Tilda