суқути ҳавопаймо
6
Бузургтарин ҳодисаи
дар таърихи Тоҷикистон
Ҳодисаи аввал: Ҳавопаймои РН-5, ки бо масири Сталинобод-Хоруғ парвоз мекард, дар ноҳияи Рӯшони ВМКБ ба садама дучор шуд
феврал
1942
16
Р-5
1
6
4 мусофир колонсол ва 2 кӯдак
сарнишин
Тоҷикистон
Ҳавопаймои РН-5 бо сабаби тирагии обу ҳаво натавонист дарвозаи Рӯшон яке аз хавфноктарин қисмати масири Хоруғ-Сталинободро убур кунад. Сарнишин тасмим гирифт дарвозаро бо баромадан ба баландии болотар пушти сар кунад, аммо роҳро гум карда, ба кӯҳпорае бархӯрд. РН-5 даруни барфтӯда афтида, мусофиронаш осеби ҷиддӣ надиданд. Сарнишин ва мусофирони РН-5 дар баландии 4500 метр дар шароити бисёр сахт асири кӯҳҳои касногузар шуданд. Баъди машварати кӯтоҳ чанд нафар тасмим гирифтан поини кӯҳ фароянд ва барои наҷот додани зан бо ду кудакаш наҷотдиҳандаҳоро равон намоянд. Аммо онҳо вақте поин омаданд аз зан бо ду кӯдакаш фармуш кардан. Зан баъд аз 85 рӯз наҷот ёфт. Дар рӯзҳое, ки зан мунтазири наҷот буд, фарзандонаш фавтиданд ва ӯ барое, ки зинда монад фарзандҳои фавтидаашро истеъмол карда аст
Дар соли 1927
аввалин хатсайри доимии
Тошканд-Самарқанд-Термез-Душанбе
ифтитоҳ шуд
Барои маълумот
Ҳодисаи дуввум: дар ноҳияи Мастчоҳи вилояти Ленинободи Тоҷикистони Шӯравӣ ҳавопаймои Ил-18В-и ширкати "Аэрофлот", ки дар хатсайри Душанбе –Ленинобод- Москва парвоз мекарда суқут кард. Дар натиҷаи суқут 79 мусофир ба ҳалокат расиданд
феврал
1973
24
Ил-18В
сарнишин 8 нафар
Ҳавопаймо дорои 89 ҷойи нишаст барои мусофир мебоашд
8
71
65 мусофири калонсол, 5 кӯдак ва корманди пулиси ҳамро
сарнишин
Тоҷикистон
Дар натиҷаи иштибоҳи сарнишин ва диспетчер Ил-18 бо суръати 840 км/соат ба замин бархурд. Зимни суқут болҳои ҳавопаймо канда берунаш ба коми оташ гирифта шуд. Худи ҳавопаймо дар яке аз даштҳои ноҳияи Мастчоҳи вилояти Ленинобод сукут кард. Ҳамаи мусофирон ба ҳалокат расиданд
1 МЛН
парвоз
Ба
Як суқути ҳавопаймо рост меояд

Барои маълумот
Ҳодисаи севум: ҳавопаймои Як-40 ширкати ҳавоии "Тоҷикистон" дар Хоруғ баъд аз лаҳзаҳои аввали парвоз суқут кард. 82 нафар ба ҳалокат расиданд. 2 сарнишин ва 4 мусофир зинда монданд
август
1993
28
Як-40
5 сарнишин
Ҳавопаймо дорои 28 ҷойи нишаст мебоашд
5
81
67 нафар ва 14 кӯдак ба ҳалокат расиданд
сарнишин
4 нафар зинда монданд
Тоҷикистон
Ба гуфтаи мардум ба ҳавопаймои ЯК-40, ки 31 ҷои нишаст дорад, бо фишори ҷанговарон 86 нафарро бо бағоҷашон ба он бор карданд, ки дар натиҷа дучори садами иҷборӣ шуд. Ҳавопаймо баъд аз сурат гирифтанаш як каме аз замин парвоз карду сипас ба дарё афтид. Дар натиҷа 82 нафар дар ҷои ҳодиса ба ҳалокат мерасанд
138 000
Дар ҷаҳон Ҳамасола
ҳавопаймо ба макони тайиншуда бомуваффақият парвоз анҷом медиҳанд
Барои маълумот
Ҳодисаи чаҳорум: суқути ҳавопаймои ТУ 154Б-1 ширкати "Тоҷик Эйр" дар атрофи шаҳри Шарҷаи (АМА) суқут кард. Дар натиҷа 85 нафар ба ҳалокат расид
декабр
1997
15
Ту-154Б-1
8 сарнишин
Ҳавопаймо дорои 160 ҷойи нишаст мебоашд
7
79
1 нафар зинда монд
сарнишин
Аморати муттаҳидаи Араб
Суқути парвози Хуҷанд – Шарҷа, пурқурбонитарин сониҳа дар таърихи ширкатҳои ҳавопаймоии Тоҷикистон ба ҳисоб меравад. Ҳавопаймои ТУ-154 бо 7 сарнишин 79 мусофири ширкати сайёҳии "Хуҷандтурист" дар Имороти Муттаҳидаи Араб суқут кард. Ҳавопаймо баъди чанд даврзанӣ дар атрофи фурудгоҳи барои нишастан пойин шуд, вале дар баландии 60 метр дучори ҳавои турбулентӣ шуда, якбора суқут кард ва бо суръати 370 километр дар соат ба замин бархӯрд.
Аз 86 нафаре ки дар ҳавопаймо буд, танҳо 1 нафар – штурмани ҳавопаймо Сергей Петров, ки дар лаҳзаи ба замин бархӯрдани ҳавопаймо аз кабина ба берун афтод, зинда монд
Ҳодисаи панҷум: чархболи Ми-8 ба яке гузаргоҳҳои отряди сарҳадии Панҷ парвоз карда буд. Дар дохили чархбол 18 низомиёни рус ва сарнишинони чархбол буданд
апрел
1999
2
Ми-8
3-сарнишин
Ҳавопаймо дорои 18 ҷойи нишаст мебоашд
3
15
сарнишин
Тоҷикистон
Чархбол ба гурӯҳи неруҳои марзбонони Русия дар Тоҷикистон таалуқ дошт. Чарбол баъд лаҳзаҳои аввали парвоз суқут кард. Сарнишин идораи чархболро гум кард ва чархбол ба замин хурд. Дар натиҷаи суқути чархбол 18 нафар ҷони худро аз даст доданд. Аз ҷумла миёни фавтидагон роҳбари штаби гурӯҳи марзбонони Русия дар Тоҷикистон генералғмаойр Михаил Берсенев буд
1500
Ба ҳисоби миёна дар як сол 33 суқути ҳавопаймо ва марги наздик ба 800 нафар ба қайд гирифта мешавад
Аммо дар суқути ҳавопаймо
барои маълумот
маротиба бештар одамон ҷони худро аз даст медиҳанд
Ҳодисаи шашум: Як ҳавопаймои борбари АН-12, ки дар ширкати "Asia Airways" сабти ном шуда буд, рӯзи 4 ноябр дар фурудгоҳи Ҷуба, пойтахти Судони Ҷанубӣ, суқут кард. Дар натиҷаи ин сониҳа 35 нафар, бо шумули 6 узви экипажи ҳалок шуданд
декабр
2015
3
Ан-12Б
6 сарнишин
Ҳавопаймо дорои 60 ҷойи нишаст мебоашд
6
29
3 нафар зинда монд
сарнишин
Судони Ҷанубӣ
Ҳавопаймои суқуткардаи АН-12 аз шаҳри Ҷуба ба қасди Палоч дар аёлати Нили боло парвоз мекард, вале дар наздикии фурудгоҳи байналмилалӣ болои як шаҳраки моҳигирон суқут кард. Шумори фавтидагон 35 нафарро ташкил дод. Дар натиҷаи ин сониҳа 35 нафар, бо шумули 6 узви экипажи ҳавопаймо – 5 шаҳрванди Арманистон ва як шаҳрванди Русия – ҳалок шуданд
Дар ҳавопаймо
муҳим аст
Бо диқат гуш кардани дастурамали меҳмондор
Бааҳамиятӣ нисбати маълумоти муҳиме, ки меҳмондор пешниҳод мекунад, метавонад пайомадҳои манфӣ дошта бошад
Боло намудани пардаи дарича
Фарқияти равшанӣ дар дохили ҳавопаймо ва берун аз он зиёд аст. Дохили ҳавопаймо метавонад торик бошад, аммо берун равшану офтобӣ. Ҳангоми тахлия (эвакатсия) чашми инсон аз таъсири якбораи рӯшноӣ метавонад хира шавад, ки дар вақти наҷоти инсон нақши бисёр муҳимро мебозад
Бастани тасмаи бехатарӣ
Дар ҳолати садамавӣ, ларзиши зиёд, боздории фаврӣ ва ё фуруди изтирорӣ, агар тасмаи бехатариро набандад, мусофир метавонад осеби ҷиддӣ бардорад
Рост кардани пушти роҳаткурсӣ
Агар шумо бонги ҳолати изтирориро шунавед, ҳамаи мусофирон бояд аз ҷояшон бархезанд. Агар пушти роҳаткурсӣ ба қафо хамида бошад, барои бархестани мусофирони ақиб халал мерасонад
Муаллиф: Анастасия Лебедева
Тарроҳ ва нақош: Данияр Асылбек уулу
Made on
Tilda